Τα βιβλία ως καταφύγιο στους δύσκολους καιρούς

Το εξώφυλλο του περιοδικού Publishers Weekly (15.12.08) σε ένα από τα τελευταία τεύχη της χρονιάς που πέρασε έχει ως κύριο άρθρο του: Turning to books in Hard Times (Τα βιβλία ως καταφύγιο στους δύσκολους καιρούς). Φυσικά, ένα περιοδικό που απευθύνεται αποκλειστικά στον εκδοτικό κόσμο, με αυτόν τον τίτλο ουσιαστικά αναφέρεται σε βιβλία με οικονομικό περιεχόμενο. Βιβλία γνωστών οικονομολόγων που επιτρέπουν στον μικρό και μεσαίο επιχειρηματία που (τυχαίνει… να) κινείται στον κόσμο του βιβλίου να έχει στη διάθεσή του κάποιες μικρές συμβουλές, κάποια tips, που θα τον βοηθήσουν πρώτα να καταλάβει και στη συνέχεια να αντιμετωπίσει δυναμικά και όχι παθητικά την επιδεινούμενη οικονομική κρίση.
Ωστόσο ο τίτλος του περιοδικού αποδίδει μια άλλη αλήθεια που έχει δοκιμαστεί και σε άλλες δύσκολες περιόδους στο παρελθόν. Στις εποχές που τα πράγματα δυσκολεύουν οι άνθρωποι πραγματικά αναζητούν καταφύγιο στα βιβλία. Αναζητούν τον στοχασμό που θα τους επιτρέψει να ξεφύγουν από τη μιζέρια του επίκαιρου, αναζητούν την ελπίδα, αναζητούν τρόπους προκειμένου να διακρίνουν τις προοπτικές του προβλήματος, που σημαίνει όχι απλώς τη διατύπωσή του αλλά και τις πιθανότητες απόδρασης από αυτό. Να μην παρεξηγηθούμε όμως: όταν αναφερόμαστε στα βιβλία ως καταφύγιο δεν εννοούμε την απόδραση από το πραγματικό· το αντίθετο, εννοούμε την απόδραση από τις ψευδαισθήσεις του πραγματικού, από την επικαιρότητα του πραγματικού και την καταφυγή στις αληθινές του διαστάσεις, σε ό,τι επιτρέπει στον άνθρωπο να ζει με αξιοπρέπεια πατώντας γερά στη γη.